بهره باز – Open Interest – در تحلیل تکنیکی

بهره باز چیست و چه کاربری در تحلیل تکنیکی دارد؟

 

ترجمه از فرهاد مقدم سلیمی – فردین صادقی زنجانی

برگرفته از کتاب تحلیل تکنیکی نوشته ی توماس میرز

 

حجم وبهره باز

بخش قابل ملاحظه‎ای از درسهایی که تاکنون ارائه شده است، با دو جنبه از تحلیل بازار سر و کار دارد: زمان و قیمت. بیشتر تحلیلگران تکنیکی، جنبه سومی را نیز وارد تحلیل می‎کنند که عبارت است از حجم. علاوه بر این، مبادله‎گران کالاها از تحلیل تعداد بهره باز نیز برای ملاحظات عرضه و تقاضا استفاده می‎کنند.

قواعد پایه‎ای حجم

به‎طور کلی، ارتباط حجم با قیمتهای بازار به‎صورت زیر است:‌

 

قیمت حجم پیامد (وضعیت بازار)
افزایشی بالا افزایشی
افزایشی پایین کاهشی
کاهشی بالا کاهشی
کاهشی پایین افزایشی

 

حجم به‎عنوان معیار قدرت یا ضعف بازار درنظر گرفته می‎شود. اگر حجم رو به بالا باشد، درحالی‎که قیمتها افزایشی یا کاهشی است، نشان می‎دهد که روند جاری قیمتها تداوم خواهد داشت. از طرف دیگر، کاهش حجم به‎عنوان علامت ایجاد روند برگشتی یا تغییر مسیر روند جاری بازار درنظر گرفته می‎شود.

اوج بازار و نقاط اوج فروش

 

فعالیتهای برجسته بازار در جاهایی کاملاً مشهود است که بازار در وضعیت بسیار بالا یا بسیار پایین قرار داشته باشد. به این حالات، اصطلاحاً نقاط اوج بازار–  Blowoffs –  و اوج فروش – Selling climaxes –  می‎گویند.

اوج بازار در نقاط بسیار بالای بازار رخ می‎دهد. این نقاط معمولاً بعد از آن رخ می‌د‎هند که قیمتها برای دوران نسبتاً طولانی افزایش چشمگیری داشته‎اند. در پایان حرکت افزایشی، قیمتها با کاهش شدید حجم مبادلات همراه می‎شوند. معمولاً تمام کسانی‎که قصد داشتند در این سطح خریداری کنند، خرید خود را انجام داده‎اند. در این وضعیت، سودآوری بوقوع می‎پیوندد و قیمتها روند معکوس می‎یابند (غالباً به‎طور ناگهانی) و به طرف پایین حرکت می‎کنند.

نقاط اوج فروش درست برعکس اوج بازار هستند. نقاط اوج فروش در پایین بازار و بعد از آن رخ می‎دهند که قیمتها برای دوره‎ای نسبتاً طولانی، به‎شدت کاهش یافته‎اند. آخرین  موج فروش، قیمتها را به شدت به‎طرف پایین هدایت می‎کند و حجم مبادله را به شکل قابل ملاحظه‎ای بالا می‎برد. با کاهش قیمتها، تقاضا برای خرید بالا می‎رود (با چانه‎زنی) و روند موجود حالت برعکس پیدا می‎کند و قیمتها را به‎طرف نقاط بالاتر می‎برد.

حجم تعادلی

حجم تعادلی– On – Balance Volume –  تکنیک تحلیل حجم است که توسط ژوزف گرانویل – Joseph E. Granville –  نویسنده کتاب “استراتژی جدید زمان‎بندی روزانه بازار سهام برای کسب حداکثر سود – A New Strategy of Daily Stock Market Timing for Maximum Profit –  طراحی و ارایه گردیده است.

حجم تعادلی در دو گام محاسبه می‎شود. نخست، حجم کل مبادلات روزانه، بسته به اینکه قیمتهای بسته شدن در روز موردنظر، بالاتر یا پایین‎تر باشد، مثبت یا منفی درنظرگرفته می‎شود. اگر قیمتها در سطح بالاتر بسته شوند، حجم کل مبادلات مثبت است، اگر قیمت بسته شدن پایین‎تر باشد، حجم کل مبادلات منفی می‎شود. دوم، ارزش مثبت یا منفی هر روز به شکل مجموع کل انباشته، جمع زده می‎شود.

ارزش واقعی حجم تعادلی اهمیتی ندارد. اما، مسیر این حجم نسبت به قیمت بازار، قواعد خرید و فروش را ارایه می‎کند. شکل ۱-۱۱، مثالی را در این زمینه بیان می‎نماید.

حجم تعادلی،‌ همانند بسیاری از شاخصهای انباشتگی، با استفاده از تحلیل واگرایی، به‎صورت زیر تفسیر می‎شود:‌

 

قیمت حجم تعادلی تفسیر
افزایشی افزایشی بازار صعودی
افزایشی کاهشی بازار نزولی
کاهشی افزایشی بازار صعودی
کاهشی کاهشی بازار نزولی

 

 برگشت حجم

روش دیگر تحلیل حجم، تکنیک برگشت حجم – Volume Reversal –  است که توسط مارک لیبوویت –  Mark Leibovit –  طراحی و ارایه شده است. این تکنیک، براساس این مفهوم قرار دارد که حجم مبادله، قیمت را دنبال می‎کند و بنابراین، با روند تغییر قمتها، تغییر می‎کند. این تغییرات را می‎توان با گسترش و کاهش حجم مبادلات، علامت‎گذاری کرد.

 

روش برگشت حجم را می‎توان برای پیش‎بینی سهام، کالا یا قیمتهای قراردادهای آتی مورد استفاده قرار داد. به‎منظور شناخت و درک تکنیک برگشت حجم، ابتدا باید با مفاهیم زیر آشنا شویم:

روز رالی – Rally Day –  روزی که قیمت بالای طی روز،‌بالاتر از قیمت بالای روز قبل است و قیمت پایین در طول روز، برابر یا بالاتر از قیمت پایین روز قبل است.

روز واکنش –  Reaction Day – روزی که قیمت پایین در طول روز، پایین‎تر از قیمت پایین روز قبل است و قیمت بالای طی روز، برابر یا پایین‎تر از قیمت بالای روز قبل است.

روز درونی – Inside Day –  روزی که قیمت بالای طی روز، برابر یا بالاتر از قیمت بالای روز قبل است و قیمت پایین در طول روز، برابر یا بالاتر از قیمت پایین روز قبل است.

روز بیرونی –  Outside Day – روزی که قیمت بالای طی روز، بالاتر از قیمت بالای روز قبل است و قیمت پایین طی روز، پایین‎تر از قیمت پایین روز قبل است.

 

برگشت حجم زمانی رخ می‎دهد که تغییر روز برگشت به روز واکنش، یا (برعکس) با افزایش حجم مبادله همراه شود. بنابراین، اگر حجم مبادله افزایش یابد و معیار روز واکنش تحقق یابد، این حالت به‎عنوان برگشت حجم منفی درنظر گرفته می‎شود و هنگام فروش تلقی می‎گردد. از طرف دیگر، اگر حجم مبادله افزایش یابد و معیار روز برگشت محقق شود، این حالت به‎عنوان برگشت حجم مثبت درنظر گرفته می‎شود که هنگام خرید است. از روزهای درونی و بیرونی در تکنیک برگشت حجم، صرفنظر می‎شود.

حال، به بیان دو مثال می‎پردازیم. مثال اولی در مورد برگشت حجم منفی است و دومی، برگشت حجم مثبت را نشان می‎دهد.

مثال: برگشت حجم منفی

 

روز قیمت بالا قیمت پایین قیمت بسته شدن حجم مبادله
(تعداد سهام)
۱ ۳۶/۲۹ ۱۸/۲۷ ۶۸/۲۸ ۱۵۴،۰۰۰
۲ ۵۳/۲۹ ۵۹/۲۷ ۶۲/۲۸ ۱۵۱،۰۰۰
۳ ۵۴/۲۹ ۴۰/۲۷ ۸۵/۲۷ ۱۲۵،۰۰۰
۴ ۴۱/۲۸ ۷۶/۲۶ ۷۳/۲۷ ۱۷۳،۰۰۰

 

در مثال ۱، روز ۲، روز برگشت است (بالای بالاتر و پایین بالاتر) که به‎دنبال آن، روز ۳، روز بیرونی تلقی می‎شود (بالای بالاتر و پایین پایین‎تر). در روز ۴، روز واکنش (بالای پایین‎تر و پایین پایین‎تر) به همراه افزایش حجم مبادله به‎وقوع می‎پیوندد که بیانگر برگشت حجم منفی و موقع فروش است.

مثال ۲: برگشت حجم مثبت

 

روز قیمت بالا قیمت پایین قیمت بسته شدن حجم مبادله
(تعداد سهام)
۱ ۵۸/۱۴ ۸۷/۱۲ ۴۲/۱۳ ۸۹٫۰۰۰
۲ ۲۳/۱۴ ۵۰/۱۱ ۴۶/۱۳ ۹۰،۰۰۰
۳ ۷۱/۱۶ ۷۰/۱۳ ۵۱/۱۶ ۱۰۰،۰۰۰

 

در مثال ۲، علامت برگشت حجم مثبت ارسال می‎شود که بیانگر موقع خرید است. روز ۲، روز واکنش است (بالای پایین‎تر و پایین پایین‎تر) که بلافاصله به دنبال آن،‌ روز ۳ به‎صورت روز برگشت (بالای بالاتر و پایین‎ بالاتر) به همراه حجم بیشتر می‎آید.

نکته آخر: قیمت بسته شدن، در تکنیک برگشت حجم مورد استفاده قرار نمی‎گیرد. تکنیک برگشت حجم، براساس این فرض قرار دارد که محدوده‌بین قیمتهای پایین و بالای یک روز، علایمی بهتر از قیمت انتهای روز ارسال می‎کنند و کاربرد تحلیلی بیشتری دارند.

 

  بهره باز

بهره باز – Open Interest –  تعداد قراردادهایی است که برای کالای خاصی مبادله می‎شوند. قواعد اساسی بهره باز، شبیه حجم مبادله است. این قواعد به‎شرح زیر است:‌

 

قیمت بهره باز تفسیر
افزایشی بالا  بازار افزایشی
افزایشی پایین بازار کاهشی
کاهشی بالا بازار کاهشی
کاهشی پایین بازار افزایشی

 

گسترش بهره باز در روند رو به بالا، نشانگر وجود خریدهای جدید و بازار افزایشی است. از طرف دیگر، گسترش بهره باز در روند رو به پایین، نشان دهنده پیش فروشهای جدید و بازار کاهشی است. تنزل بهره باز در روند رو به بالا، نشانگر عدم خریدهای جدید و بازار کاهشی است. با این حال، تنزل بهره باز در روند رو به پایین، نشانگر احتمال زیان در موقعیتهای بلند و وجود بازار افزایشی است.

در خاتمه حرکت رو به بالای قیمتها، تنزل بهره باز بیانگر هشداری است مبنی بر اینکه تغییر مسیر روند قیمتها بوقوع خواهد پیوست.

 پرسشهای درست یا نادرست

درست یا نادرست بودن هر یک از عبارتهای زیر را تعیین کنید.

  • ۱- اگر قیمت سهامی به همراه افزایش حجم آن، بالا برود، بازارافزایشی خواهد بود.
  • ۲- اگر قیم سهامی به همراه افزایش حجم آن،‌ پایین بیاید، بازار افزایشی خواهد بود.
  • ۳- نقاط اوج بازار در پایین بازار، هنگامی بوقوع می‎پیوندند که آخرین موج فروش، قیمتها را به سرعت پایین‎تر بیاورد، درحالی که حجم به شدت بالا رفته است.
  • ۴- تحلیل واگرایی برای تفسیر حجم تعادلی به‎عنوان شرایط افزایشی یا کاهشی برای قیمتها، مورد استفاده قرار می‎گیرد.
  • ۵- برگشت حجم مثبت هنگامی رخ می‎دهد که حجم افزایش می‎یابد و معیار روند برگشت محقق می‎شود.
  • ۶- گسترش بهره باز در روند رو به پایین،‌ نشان‎دهنده وجود خریدهای جدید و بازار افزایشی است.

 

 پاسخها

 

۱- درست.

۲- نادرست. اگر قیمت سهام درمقابل افزایش حجم، تنزل یابد، بازار کاهشی خواهد بود.

۳- نادرست. اوج فروش در پایین بازار رخ می‎دهد، اوج بازار در بالای بازار بوقوع می‎پیوندد.

۴- درست.

۵-  درست.

۶-  نادرست. گسترش بهره‌ بازار در روند رو به پایین، بیانگر پیش‎فروشهای جدید و بازار کاهشی است.

 

پاسخی بگذارید